Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi
Mengücek Gazi Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Enfeksiyon Kontrol Komitesi Toplum Bilgilendirmesi
5 Mayıs Dünya El Hijyeni Günü (2023)
El hijyeni; ellerin su ve sabun ile yıkanması, antiseptik ürünler ile ellerin temizlenmesi veya cerrahi el antisepsisi dâhil olmak üzere tüm uygulamaları kapsayan bir tanımlamadır. Tüm dünyada sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonlar önemli bir halk sağlığı problemidir. El hijyeni, sağlık hizmeti sunumu sırasında doğru anlarda yapıldığında her yıl milyonlarca hayat kurtarır. Sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonların en az %30-50’si sadece el hijyenine uyum ile önlenebilir.
Günlük yaşamda en fazla kirlenen organların başında eller geliyor. Bu nedenle sadece hastanelerde değil günlük hayatta da insanların el hijyenine dikkat etmesi durumunda enfeksiyon hastalıkların birçoğu (hepatit A, çeşitli ishaller vs.) engellenebilmektedir. Yıkanmamış kirli ellerin göz, burun ve ağız ile temas etmesi, yiyecek ve içeceklerin yıkanmamış ellerle hazırlanması sonrasında tüketilmesi, öksürme ya da hapşırmadan sonra diğer insanlara veya ortak kullanılan malzemelere dokunulması sonrasında mikroplar insandan insana bulaşabilmektedir. Özellikle mikrop bulaşının yüksek olduğu böyle durumlarda ellerin doğru bir teknik ile sık yıkanması sağlıklı bireyler ve sağlıklı toplum hedefi açısından gereklidir.
Elleri temizlemek amacıyla uygulanan doğru teknik şu aşamalardan oluşur
- El yıkama öncesinde yüzük, saat gibi aksesuarlar çıkarılır.
- Akan su altında eller ıslatılır.
- Bilekler, avuç içi, ellerin sırt ve parmak araları ile tırnakların kenar ve uçları sabun ile köpürtülerek en az 20 saniye süreyle kuvvetlice ovuşturulur.
- Eller su altında iyice durulanır.
- Eller bileklerden başlayarak kâğıt havlu ile kurulanır.
- Aynı kâğıt havlu ile musluk kapatılır.
Aşağıda yazılı durumlarda ellerin mutlaka yıkanması gerekmektedir
- Yemek hazırlamadan önce, sırasında ve sonrasında
- Yemek yemeden önce ve sonrasında
- Öksürdükten ve hapşırdıktan sonra
- Tuvalete girmeden önce ve tuvaletten çıktıktan sonra
- Burnunuzu sildikten, öksürdükten veya hapşırdıktan sonra
- Diş, ağız, yüz, göz temizliğinden önce
- Toplu taşıma araçlarını kullandıktan sonra
- Evde ishal veya kusması olan birine bakım yaptıktan sonra
- Çöplere ve bozulmuş gıdalara dokunduktan sonra
- Hayvanlarla temas sonrası
- Dışarıdan eve girdiğimizde
Dünya Sağlık Örgütü tarafından 5 Mayıs “Dünya El Hijyeni Günü” olarak belirlenmiş olup her yıl bu kapsamda çeşitli etkinlikler yapılmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü, 2023 yılında “Hareketi birlikte özendirelim: HAYAT KURTARIN – Ellerinizi Temizleyin” temasını vurgulamıştır.
Dünya Sağlık Örgütü Dünya El Hijyeni Günü 2023 Yılı Görseli